Współczesny transport powietrzny i morski to filary gospodarki, ale ich intensywny rozwój niesie ze sobą poważne wyzwania środowiskowe. Jednym z najważniejszych jest hałas, który negatywnie wpływa na zdrowie ludzi i jakość życia mieszkańców okolicznych terenów. W artykule przedstawiamy, kiedy i jak wykonuje się pomiary akustyczne na terenach lotnisk i portów oraz jakie działania pomagają ograniczyć uciążliwość hałasu.
Charakterystyka hałasu wokół lotnisk i portów
Hałas w otoczeniu lotnisk i portów ma charakter ciągły, zmienny i trudny do przewidzenia. W przypadku lotnisk największe natężenie dźwięku występuje podczas startów i lądowań samolotów, ale równie istotny jest hałas towarzyszący kołowaniu, uruchamianiu silników oraz działalności naziemnych (np. transport bagaży, zaopatrzenie, konserwacja).
W portach morskich dźwięk generowany jest przez jednostki pływające, przeładunki kontenerów, pracę dźwiękowych źdrźwi, silników, agregatów i urządzeń portowych. Hałas ma charakter impulsowy i szerokopasmowy, często przekraczający dopuszczalne normy, zwłaszcza w godzinach nocnych.
Kiedy i dlaczego wykonuje się pomiary akustyczne?
Operatorzy portów i lotnisk mają obowiązek wykonywania regularnych pomiarów hałasu zgodnie z przepisami ochrony środowiska i dyrektywami Unii Europejskiej. W Polsce wymagania te reguluje m.in. ustawa Prawo ochrony środowiska, a w przypadku lotnisk także rozporządzenia UE dotyczące zarządzania hałasem lotniczym.
Pomiary akustyczne wykonuje się:
- podczas tworzenia raportów oddziaływania inwestycji na środowisko (OOŚ),
- przy projektowaniu nowych terminali, pasów startowych, stanowisk przeładunkowych,
- w odpowiedzi na skargi mieszkańców,
- w ramach stałego monitoringu hałasu w otoczeniu infrastruktury transportowej.
Celem jest nie tylko spełnienie wymogów formalnych, ale również opracowanie strategii minimalizacji uciążliwości dźwiękowej.
Jak wygląda profesjonalny pomiar hałasu?
Pomiar hałasu wykonywany jest przez wyspecjalizowane firmy dysponujące certyfikowanym sprzętem. Przebieg procedury obejmuje:
- Wybór punktów pomiarowych – w oparciu o mapy akustyczne, zabudowę mieszkaniową i kierunki emisji dźwięku.
- Instalację stacji pomiarowych – w tym mikrofonów klas 1, rejestratorów dźwięku, czujników meteorologicznych.
- Pomiary dzienne i nocne – aby uzyskać wartości wskaźników takich jak LAeq, Lden, LD, LN.
- Analizę danych – porównanie wyników z obowiązującymi normami i progami interwencji.
Raport z badań hałasu zawiera m.in. lokalizację punktów, warunki pomiaru, wartości hałasu i rekomendacje działań zaradczych.
Jakie działania pozwalają ograniczyć uciążliwość hałasu?
Oto najczęściej stosowane metody:
Strategiczne zarządzanie ruchem
- zmiana tras podejścia do lądowania lub startu,
- ograniczenie liczby operacji w porach nocnych,
- zakazy uruchamiania silników pomocniczych w określonych strefach,
- stosowanie cichszych technologii (np. statków LNG, samolotów niskoszumowych).
Rozwiązania infrastrukturalne
- budowa ekranów akustycznych,
- sadzenie pasów zieleni izolacyjnej,
- lokalizowanie hałasogennych obiektów w bezpiecznej odległości od zabudowy mieszkaniowej,
- modernizacja nawierzchni dróg dojazdowych.
Edukacja i komunikacja z mieszkańcami
- udostępnianie wyników pomiarów hałasu online,
- tworzenie punktów konsultacyjnych,
- angażowanie społeczności lokalnych w proces planowania zmian.
Przykłady z praktyki
Lotnisko Chopina w Warszawie
W ramach systemu zarządzania hałasem prowadzi stały monitoring poziomu dźwięku na terenie kilku dzielnic. Wyniki są publikowane online, a na ich podstawie wprowadzane są zmiany w siatce operacji lotniczych.
Port Hamburg
W porcie morskim w Hamburgu wdrożono program redukcji hałasu oparty na inteligentnym zarządzaniu ruchem statków i wymianie sprzętu przeładunkowego na cichszy. Efektem było zmniejszenie skarg od mieszkańców o ponad 40%.
Podsumowanie
Pomiary akustyczne na terenach lotnisk i portów to kluczowe narzędzie w walce z hałasem komunikacyjnym. Profesjonalny pomiar hałasu oraz pomiar głośności pozwalają nie tylko wypełnić wymogi formalne, ale także realnie poprawić jakość życia mieszkańców.
Ograniczanie hałasu wymaga współpracy operatorów, jednostek samorządowych, ekspertów od akustyki i lokalnych społeczności. Regularne badania hałasu to pierwszy krok do stworzenia cichszego i bardziej przyjaznego otoczenia wokół portów i lotnisk.